Zimologija nije nauka o hladnoci. Uticaj probiotika i fermentiranih namirnica na zdravlje i psihu. Originalni tekst kopiran sa web stranice nasih prijatelja sa Prirodne Medicine: http://www.prirodnamedicina.com Web stranice Prirodna Medicina, vode i uredjuju doktori alternativne medicine, Mirjana i Vedran Hasanagic. Kliknite na link iznad i procitajte njihove ostale clanke iz oblasti alternativne medicine.

U predhodnom prilogu navela sam 8 razloga zasto treba jesti fermentirane, kod nas bolje poznate pod imenom ukiseljene namirnica poput povrca i mlijecnih proizvoda. U tekstu koji slijedi, pojasnjavam vaznost koristenja jogurta, kefira, kiselog kupusa, krastavaca, paprika, i ostalog prirodno ukiseljenog povrca.

Ne moze se dovoljno naglasiti vaznost probiotika u ishrani.

Antibiotici nalaze nacin da se uvuku u nas kroz komercijalno proizvedenu hranu i zatrovanu vodu cak i kada ih ne uzimamo u vidu tableta.



A ako smo u situaciji da moramo piti antibiotike koje nam je prepisao ljekar, potreba za probioticima je jos i veca.
Nisu samo antibiotici ti koji narusavaju delikatnu ravnotezu crijevne flore.

Tu su stres, geneticki modifikovani organizmi i ostali toksini koji nas okruzuju.

Probiotici, tj. korisne, prijateljske bakterije su od vitalne vaznosti ne samo za bolju probavu vec i za aktivaciju odbrambenih celija u ostalim dijelovima tijela. Drugim rijecima, one predstavljaju 60 do 80 procenata naseg imunog sistema.

Nedavno je detaljnije istrazena korelacija stomak – mozak koja utice na nas intelekt, raspolozenje i ponasanje. Autor ovih istrazivanja je dr Natasa Kembel-Mekbrajd koja na svojoj klinici pomocu dijeta pomaze kreiranju dobrih bakterija i ravnoteze u probavnom sistemu da bi lijecila pacijente sa neuroloskim problemima. U knjizi GAPS: Gut and Psychology Syndrome ( Dr. Natasha Campbell-McBride) opisuje svoj pristup ishrani, protokole u lijecenju i nacin na koji je izlijecila svog sina od autizma.

Najlaksi nacin da obezbijedimo probiotike je u vidu suplemenata. Medjutim, oni su najcesce vrlo skupi a za vecinu ne mozemo utvrditi da li su i koliko kvalitetni. Drugi nacin su jogurt i kefir. Na zalost, komercijalno proizvedene vrste sadrze nizak procenat korisnih bakterija koje ne mogu znatno da uticu na regulaciju crijevne flore, a popularni vocni jogurt je pretovaren secerom.

Prirodno ukiseljeni krastavci su odlican izvor probiotika.

Tursija je posebna kategorija hrane koja u nasem kolektivnom sjecanju i srcu zauzima posebno mjesto, a pitanje je da li znamo koliko je, u stvari, znacajna u odrzavanju dobrog zdravlja, a i izgleda i zdravog uma.

Fermentirano povrce na celu sa kupusom je predstavljalo veliki dio nase “zimnice” iz nekih jednostavnijih i, usudjujem se reci, pametnijih vremena. Ljudi su, pokusavajuci da sacuvaju hranu preko zime, pronasli dobar nacin da svjeze namirnice ne samo ocuvaju nego i nutritivno poboljsaju.

Dobra vijest je da vrlo jeftino i uz malo truda sami mozemo preinaciti neke uobicajene namirnice u “superhranu” bogatu probioticima.

Kiseljenjem i fermentacijom povrca, voca i mlijeka dobicemo nove i ukusne namirnice apsolutno neophodne za odrzavanje dobrog zdravlja.

Sa najnovijim modernim vremenima dolazi do nestajanja fermentirane hrane sa nasih trpeza. Istinu govoreci, nestaju i nase tradicionalne trpeze pred najezdom pica, pasta i svega ostalog iz kese i kutije. Moderni kiseli krastavci i kiseli kupus se prave sa sircetom umjesto na tradicionalni nacin putem vrenja uz pomoc soli. Hljeb i tjestenina se dizu uz pomoc komercijalnih instant germi, a vino, pivo i sirevi su pasterizovani i ogoljeni od svih dobrih bakterija koje su neophodne za odrzavanje zdravlja.

Fermentirana hrana je hrana pripravljena ili konzervisana djelovanjem mikroorganizama. U ovom kontekstu fermentacija se uglavnom odnosi na prelazak secera u alkohol putem vrenja uz pomoc kvasca, ali postoje i drugi nacini fermentacije koji ukljucuju bakterije poput laktobacila, kao sto je pravljenje jogurta i kiselog kupusa.

Interesantno je da se nauka o fermentaciji zove “zimologija”. Pitam se da li je taj naziv u vezi sa nasom zim-nicom.

U vecini svjetskih tradicija povrce se kiselilo sa solju, vodom i zacinima – znalo se da ce lakticka kiselina nastala vrenjem sprijeciti truljenje i u procesu razviti superkorisne namirnice koje ce ih odrzati kroz zimski period.

Gubljenjem potrebe za ocuvanjem hrane izgubio se i osjecaj o vaznosti i koristima koju tursija ima za ljudsko zdravlje.

“Umnozavanje lactobacilli u fermentiranom povrcu pojacava njegovu digestibilnost i uvecava vitaminske nivoe. Ovi blagotvorni organizmi proizvode mnoge korisne enzime kao i antibiotske i antikancerogene supstance. Njihov glavni nusproizvod, lakticka kiselina, ne samo da odrzi voce i povrce u savrseno dobrom stanju nego i promovise rast zdrave flore u crijevima.” (Sally Fallon u knjizi Nourishing traditions).

Mi, na srecu, itekako imamo iskustva sa ovim nacinom obrade i uzivanja u ovakvoj hrani kao i mnoge kulture sirom svijeta. Da pomenemo samo neke … Vecina azijskih naroda pocinje obrok sa zdjelicom mijesanog ukiseljenog povrca, koje se u Koreji zove kimchi i toliko je dio svakodnevnog zivota da prilikom fotografisanja ne uzvikuju opste prihvacenu rijec “cheese!” ( ili “pticica!”) nego “kimchi!”. Grci vole svoje kisele krastavce, juznoamerikanci svoj kortido, a neki dan smo imali priliku da u autenticnom azerbejdzanskom restoranu, uz ostale delikatese, probamo sljive iz tursije.

Jogurt i kefir be trebali biti dio svakodnevene ishrane. Ako imate mogucnosti napravite domaci.

Probavni sistem se smatra drugim mozgom. Cak je utvrdjeno je da se u stomaku stvara vise serotonina, hormona koji povoljno utice na raspolozenje, nego u centralnom nervnom sistemu. Stomak i crijeva su dom bakterijama, i dobrim i losim. Broj ovih bakterija prevazilazi broj celija koje formiraju nase tijelo i to u odnosu 10 na prema 1.



Odrzavanje idealne ravnoteze u odnosu izmedju dobrih i losih bakterija formira temelj za dobro zdravlje i to kako fizicko, tako i mentalno i emocionalno.

Vecina bolesti potice iz probavnog sistema. Jednom kada se iscijele i obnove unutrasnji zidovi crijeva i zeluca i probava pocne da djeluje kako treba, simptomi bolesti ce se umanjiti i vremenom rijesiti.

“Pod normalnim okolnostima mi ne bismo trebali razmisljati o potrebi da obnavljamo bakterije koje razlazu i vare hranu u stomaku. Ali kako zivimo sa antibiotickim lijekovima, hlorisanom vodom, antibiotickim sapunima i svim ostalim faktorima u savremenom svijetu koji se mogu objediniti kao “rat na bakterije”, ako ne uspijemo da obnovimo korisne bakterije, necemo biti u stanju da efikasno iskoristimo hranljive materije iz hrane koju jedemo “ (Sandor Katz).